Μία από τις πρώτες νικηφόρες μάχες των επαναστατημένων Ελλήνων στην Πελοπόννησο
Το Λάλα είναι χωριό της ορεινής Ηλείας στο όρος Φολόη («Λαλαίος» ο κάτοικος του και «Λαλιώτης» ο καταγόμενος από αυτό). Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας το κατοικούσαν εξισλαμισμένοι Αλβανοί, οι οποίοι είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος ολόκληρης της Πελοποννήσου με τη μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη που διέθεταν. Κατά γενική ομολογία ήταν τα «καλύτερα ντουφέκια του Μωριά».
.
Στην αρχή της Επανάστασης του ’21, οι Λαλαίοι θεωρήθηκαν απειλή για την πορεία του Αγώνα. Γι’ αυτό το λόγο, οι οπλαρχηγοί της Γορτυνίας ίδρυσαν στην ευρύτερη περιοχή στρατόπεδο για να αποτρέψουν τη φυγή τους προς την Τριπολιτσά, την πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, η οποία αποτελούσε τον κύριο στόχο των επαναστατών.
.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων επικρατούσαν δύο απόψεις όσον αφορά την αντιμετώπιση των Λαλαίων. Οι Επτανήσιοι, οι οποίοι αποτελούσαν την πιο οργανωμένη στρατιωτική δύναμη, ήθελαν να επιτεθούν αμέσως εναντίον τους, ενώ οι ντόπιοι προτιμούσαν να περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία.
.
Από την πλευρά τους, οι Λαλαίοι προσπάθησαν να κερδίσουν χρόνο και να διασπάσουν το ελληνικό στρατόπεδο, κυκλοφορώντας φήμες ότι ήταν έτοιμοι να παραδοθούν. Στις 2 Ιουνίου 1821 ο κεφαλλονίτης Παναγής Μεσσάρης τους μετέφερε επιστολή των Επτανησίων αρχηγών Κωνσταντίνου και Ανδρέα Μεταξά, Ευαγγέλη Πανά, Παναγιώτη Στρούζα, Μιχαήλ Κουτουφά και Διονυσίου Σαμπρικού, που τους καλούσαν να καταθέσουν τα όπλα.
.
Οι Λαλαίοι άρχισαν να κωλυσιεργούν, υποστηρίζοντας ότι την όποια απόφαση θα έπρεπε να πάρουν οι αρχηγοί τους, οι οποίοι απουσίασαν από το χωριό. Τότε οι επαναστάτες αποφάσισαν να δράσουν και να τους επιτεθούν από τρία σημεία, με επικεφαλής τον Γεώργιο Πλαπούτα, τους αδελφούς Μεταξά και τον Γεώργιο Σισίνη.
.
Από κακό συντονισμό, ο Πλαπούτας επιτέθηκε μόνος του στις 9 Ιουνίου και φυσικά αναγκάστηκε να υποχωρήσει μετά την αντεπίθεση των Λαλαίων. Μέσα στη σύγχυση και τον μεγάλο καύσωνα που επικρατούσε, ο Πλαπούτας άφησε την τελευταία του πνοή. 14 ακόμη Έλληνες έχασαν τη ζωή τους (11 Πελοποννήσιοι και 3 Επτανήσιοι). Αδιευκρίνιστες ήταν οι απώλειες των Λαλαίων.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων επικράτησε σύγχυση και πολλοί ήταν αυτοί που ήθελαν να το εγκαταλείψουν. Ο Κολοκοτρώνης αντιλήφθηκε την κατάσταση και έστειλε τον εμπειροπόλεμο Δημήτριο Πλαπούτα, οποίος κατόρθωσε να τους εμψυχώσει. Οι Λαλαίοι αναθάρρησαν και αυτοί, όταν είδαν να καταφθάνουν ενισχύσεις από την Πάτρα στις 11 Ιουνίου. Επικεφαλής 1.000 Τουρκαλβανών ήταν ο Γιουσούφ Πασάς.
.
Ο Γιουσούφ ήθελε να ξεκαθαρίσει αμέσως την κατάσταση και στις 13 Ιουνίου επιτέθηκε με τους άνδρες του στη θέση Πούσι, όπου ήταν οχυρωμένοι οι Έλληνες. Βασικός του στόχος, να αποσπάσει πρώτα τα κανόνια που διέθεταν οι Επτανήσιοι και στη συνέχεια να τους πετσοκόψει με την ησυχία του.
.
Η μάχη δόθηκε σώμα με σώμα και η ανδρεία των Ελλήνων ανάγκασε τις δυνάμεις του Γιουσούφ να υποχωρήσουν και μαζί με τους Λαλαίους την επομένη να πάρουν τον δρόμο για την Πάτρα. Οι Έλληνες πολέμησαν γενναία και έχασαν 84 άνδρες (60 Πελοποννήσιοι και 24 Επτανήσιοι). Ανάμεσα στους πολλούς τραυματίες ήταν και ο Κεφαλλονίτης Ανδρέας Μεταξάς, κατοπινός (πρώτος) πρωθυπουργός της Ελλάδας. Την ίδια μέρα (14 Ιουνίου) οι επαναστάτες εισήλθαν στο έρημο χωριό και το πυρπόλησαν. Συνολικά, γύρω στα χίλια σπίτια παραδόθηκαν στις φλόγες.
.
Η νίκη των Ελλήνων σήμανε το τέλος της επιβολής των Λαλαίων στην περιοχή και άνοιξε τον δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς. Από την Πάτρα, όπου κατέφυγαν, αγωνίσθηκαν κατά της επανάστασης ως το τέλος και μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και να εγκατασταθούν ως πρόσφυγες στην περιοχή του Πλαταμώνα της Μακεδονίας και αργότερα στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
.
eKefalonia.gr
Ο Ανδρέας Μεταξάς γεννήθηκε στο Αργοστόλι το 1790 και ήταν γόνος της επιφανούς κεφαλληνιακής οικογένειας των Μεταξάδων, με καταγωγή από το Βυζάντιο. Ο ίδιος έφερε τον τίτλο του κόμη κι εργαζόταν ως δικολάβος στο νησί.
.
Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και με την έκρηξη της Επανάστασης συγκρότησε σώμα 350 Κεφαλλήνων (καλώς εξοπλισμένων με δύο τηλεβόλα), μαζί με τον αδελφό του Αναστάσιο και τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο, με σκοπό να μεταβεί στην Πελοπόννησο. Επειδή δεν μπορούσε να πάρει άδεια από τις αγγλικές αρχές του νησιού, προσποιήθηκε ότι θα καταδίωκε την πειρατεία στην περιοχή της Ιθάκης.
.
Αποβιβάσθηκε στην Κυλλήνη στις 9 Μαΐου 1821 και αμέσως τέθηκε υπό τις διαταγές του προύχοντα της περιοχής Γεωργίου Σισίνη. Οι δυο τους προχώρησαν προς το χωριό Λάλα και πολιόρκησαν του περίφημους για την ανδρεία του Λαλαίους Τουρκαλβανούς, τους οποίους ανάγκασαν να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να καταφύγουν στην Πάτρα (30 Μαΐου 1821).
Μετείχε σε αποστολή, μαζί με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη, η οποία θα μετέβαινε στη Βερόνα της Ιταλίας, η οποία είχε σκοπό να υποστηρίξει στο συνέδριο των ηγεμόνων της Ευρώπης τα δίκαια της Ελλάδας (Σεπτέμβριος του 1822). Η τριμελής αποστολή, όταν έφθασε στην Ανκόνα, εμποδίστηκε να μεταβεί στη Βερόνα κι επέστρεψε άπρακτη στην Ελλάδα.
.
Τον Απρίλιο του 1826 διορίστηκε υπουργός Πολέμου και στη συνέχεια εκλέχθηκε διαδοχικά πληρεξούσιος στην Εθνοσυνέλευση του Άργους και μέλος του Νομοτελεστικού.
.
Με την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στην Ελλάδα διορίστηκε μέλος του Πανελληνίου, μέλος του Γενικού Φροντιστηρίου (με αρμοδιότητα τα στρατιωτικά θέματα) και έκτακτος επίτροπος της Πελοποννήσου. Μετά τη δολοφονία τού Καποδίστρια, ορίστηκε μέλος της Διοικητικής Επιτροπής και μετά την πτώση του Αυγουστίνου Καποδίστρια διετέλεσε μέλος της προσωρινής κυβέρνησης μέχρι την έλευση του Όθωνα.
Στις 3 Σεπτεμβρίου 1843, αμέσως μετά την επικράτηση της Επανάστασης, ανέλαβε τον σχηματισμό κυβέρνησης, η οποία προετοίμασε το Σύνταγμα του 1844. Υπήρξε ο πρώτος που ονομάστηκε «πρωθυπουργός», με τον όρο αυτό να καθιερώνεται και να επικρατεί έκτοτε. Ο Μεταξάς φρόντισε να συμπεριλάβει στην κυβέρνησή του μέλη και από τα άλλα δύο κόμματα, το Γαλλικό και το Αγγλικό, έτσι ώστε αυτή να αποκτήσει οικουμενικό χαρακτήρα. Οι ηγέτες των δύο κομμάτων, Ιωάννης Κωλέττης και Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, συμμετείχαν στην κυβέρνηση χωρίς υπουργείο κι έτσι έγιναν οι πρώτοι υπουργοί άνευ χαρτοφυλακίου στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας.
.
Ο Μεταξάς υπέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησής του στις 16 Φεβρουαρίου 1844, όταν διαφώνησε με την εθνοσυνέλευση, σχετικά με την ισοβιότητα των μελών της Γερουσίας. Η παραίτηση αυτή εμφανίζει έντονα κοινοβουλευτικά ίχνη. Για πρώτη φορά στην ελληνική συνταγματική ιστορία, κυβέρνηση απομακρύνεται, επειδή δεν διαθέτει την εμπιστοσύνη του αντιπροσωπευτικού σώματος, μολονότι το Σύνταγμα, το οποίο άλλωστε κατά την παραίτηση του Μεταξά δεν είχε τεθεί ακόμη σε ισχύ, να ορίζει τίποτε σχετικό. Είναι η πρώτη εφαρμογή του κανόνα, ότι η κυβέρνηση για να διατηρηθεί στη Βουλή, πρέπει να έχει την εμπιστοσύνη του κοινοβουλίου, αλλιώς απομακρύνεται.
Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών στην κυβέρνηση του Ιωάννη Κωλέττη. Εκλέχθηκε βουλευτής Αττικής (1844-1845, 1850-1859) και γερουσιαστής (1845-1846).
Το 1850 ονομάστηκε από τον Όθωνα αντιστράτηγος και στις 15 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου διορίστηκε πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη. Μετά την έναρξη του Κριμαϊκού Πολέμου, υπέβαλε την παραίτησή του (10 Μαρτίου 1854) και επανήλθε στην Αθήνα. Υποστήριξε κρυφά το κίνημα για την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, αλλά απέτρεψε τον Όθωνα να μεταβεί στην περιοχή.
.
Διετέλεσε πρόεδρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων.
.
Ο Ανδρέας Μεταξάς πέθανε στην Αθήνα στις 8 Σεπτεμβρίου 1860, σε ηλικία 70 ετών. Υπήρξε σε όλη του τη ζωή γενναίος, ειλικρινής, ακέραιος και φιλόπατρις. Χάρη στη σωφροσύνη και τη μετριοπάθεια που τον διέκριναν, πέτυχε να βγει αλώβητος από την πολυτάραχη εκείνη εποχή και να αποκτήσει καθολικό κύρος ανάμεσα στον πολιτικό κόσμο της χώρας.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/1466
.
© SanSimera.gr
.